Het rapport “Uit de Schaduw: Anti-Oost en Zuidoost-Aziatisch Racisme” brengt een onderbelichte vorm van racisme in Nederland onder de aandacht: discriminatie tegen mensen met een Oost- en Zuidoost-Aziatische achtergrond. Hoewel racisme tegen deze gemeenschappen al eeuwenlang bestaat, kreeg het tijdens de coronapandemie nieuwe urgentie. In 2020 steeg het aantal meldingen van anti-Oost en Zuidoost-Aziatisch racisme explosief, vooral door incidenten als het racistische lied “Voorkomen is beter dan Chinezen” van Radio10-dj Lex Gaarthuis, dat leidde tot 408 klachten in één bulkmelding.
Lage meldingsbereidheid
Een opvallende bevinding is dat slechts 3% van de slachtoffers van discriminatie melding maakt, wat betekent dat de geregistreerde cijfers slechts het topje van de ijsberg vertegenwoordigen. Dit is zorgwekkend, omdat de ervaren impact van racisme diepgaand is. Uit interviews met slachtoffers blijkt dat racisme zowel psychologische als fysieke schade kan aanrichten. Een geïnterviewde meldt: “Voor mij persoonlijk heeft de discriminatie diepe sporen achtergelaten. Ik voel soms de angst om over straat te gaan, bijvoorbeeld als ik mijn kinderen naar school moet brengen.”
591 meldingen van anti Aziatisch racisme in regio Amsterdam
In totaal werden tussen 2018 en 2022 bij het Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam (MDRA) 591 meldingen geregistreerd. Hiervan betroffen 183 meldingen direct anti-Oost en Zuidoost-Aziatisch racisme, met het hoogste aantal meldingen in 2020. Deze meldingen variëren van beledigingen en vijandige bejegening tot fysieke bedreigingen en geweld. Vooral vijandige bejegening, zoals scheldpartijen en stereotyperingen, was prominent aanwezig. Dit gebeurde op verschillende locaties, met Amsterdam als de grootste meldingsplaats: 66% van de incidenten vond daar plaats, vooral in de stadsdelen Centrum en Zuid.
Problemen ‘modelminderheden’ gebagatelliseerd
Oost- en Zuidoost-Aziatische gemeenschappen worden vaak als ‘modelminderheden’ gezien, waardoor hun problemen worden gebagatelliseerd. De stereotypen van stille, hardwerkende en probleemloze mensen zorgen ervoor dat veel vormen van discriminatie onopgemerkt blijven. Daarnaast dragen ook historische beelden bij aan deze problematiek. Zo is het beeld van de ‘pindachinees’, dat ontstond in de jaren ’30, nog steeds zichtbaar in de Nederlandse samenleving. Dit zorgt ervoor dat veel slachtoffers zich niet gehoord voelen: “Mensen nemen het racisme tegen Aziaten niet serieus, dus onze stem wordt niet goed gehoord. Daarom geven de meeste Aziaten het gewoon op en zwijgen.”
Het rapport roept op tot meer onderzoek en gerichte acties om anti-Oost en Zuidoost-Aziatisch racisme effectief aan te pakken. Het benadrukt dat bewustwording bij zowel beleidsmakers als de bredere samenleving cruciaal is om hardnekkige stereotypen te doorbreken en de impact van racisme op deze gemeenschappen zichtbaar te maken. Een geïnterviewde benadrukt: “Meer onderzoek is essentieel om de oorsprong en gevolgen van anti-Oost en Zuidoost-Aziatisch racisme beter te begrijpen. We hebben kwantitatieve data nodig om een duidelijker beeld te krijgen.”
Download hier het rapport “Uit de Schaduw: Anti-Oost en Zuidoost-Aziatisch Racisme”