Is dit discriminatie?
Wanneer is iets discriminatie? We snappen dat dat soms best lastig kan zijn. Word je afgewezen voor een baan als vrachtwagenchauffeur omdat je geen rijbewijs hebt? Dan is dat geen discriminatie. Maar word je afgewezen omdat je een vrouw bent, of moslim, of homo? Dan is er wél sprake van discriminatie. Hieronder lees je een korte uitleg. Waar hoort jouw melding bij?
Wat is dat eigenlijk, discriminatie?
Discriminatie is het ongelijk behandelen en achterstellen van (groepen) mensen op basis van kenmerken waarop je geen onderscheid mag maken. Denk aan afkomst, geslacht, huidskleur, seksuele geaardheid, leeftijd, godsdienst, beperking of chronische ziekte.
Er zijn verschillende soorten discriminatie. Weet jij niet zeker of jij of iemand anders gediscrimineerd wordt? Hieronder lees je verschillende discriminatiegronden en –terreinen. Kom je er niet uit? Neem dan gerust contact met ons op.
Waar gaat jouw klacht over?
Er zijn 12 wettelijke discriminatiegronden:
Als je ongelijk wordt behandeld, uitgesloten of (vijandig)bejegend vanwege je afkomst of huidskleur.
Als je ongelijk wordt behandeld ten opzichte van iemand met een vast dienstverband. Bijvoorbeeld dat je geen dertiende maand zou ontvangen omdat je een tijdelijke arbeidsovereenkomst hebt.
Als je ongelijk wordt behandeld afhankelijk van een deeltijd of voltijd dienstverband. Bijvoorbeeld dat een parttimer een lager uurloon ontvangt dan een fulltimer voor dezelfde werkzaamheden.
Als je een baan niet krijgt omdat je een chronische ziekte hebt of vanwege jouw rolstoel een gebouw niet in kunt of niet kunt deelnemen aan een evenement.
Als je ongelijk wordt behandeld op basis van je samenlevingsverband (zoals erkend in Nederland).
Als je ongelijk wordt behandeld op basis van je geslacht. Denk aan een lager loon voor hetzelfde werk, discriminatie op grond van zwangerschap of bij werving en selectie. Dit kan ook gelden voor transpersonen die gediscrimineerd worden.
Als je ongelijk wordt behandeld op basis van je godsdienst. Denk aan niet worden aangenomen bij een christelijke instelling omdat je zelf niet christelijk bent. Het gaat hier ook om onheus bejegend worden omdat je een keppeltje of een hoofddoek draagt.
Je wordt ongelijk behandeld omdat je ‘te oud’ of ‘te jong’ bent voor bijvoorbeeld een baan. Het kan hier ook gaan om commerciële uitsluiting. Bijvoorbeeld dat je wordt uitgesloten voor een verzekering vanwege je leeftijd.
Als je gediscrimineerd wordt vanwege je levensovertuiging. Onder levensovertuiging verstaan we een stelsel van ideeën waarbij sprake is van fundamentele opvattingen over het menselijk bestaan.
Bepaalde goederen en diensten zijn voor jou niet beschikbaar omdat je geen Nederlandse nationaliteit of een verblijfsvergunning hebt of tegen minder gunstige voorwaarden. Deze vorm van discriminatie gebeurt bijvoorbeeld vaak bij het afsluiten van telefoonabonnementen.
Als je gediscrimineerd, vijandig bejegend wordt of diensten ontzegd vanwege je politieke gezindheid.
Als je gediscrimineerd wordt vanwege je seksuele geaardheid.
Als je een klacht hebt die (vooralsnog) niet onder de reikwijdte van de gelijkebehandelingswetgeving valt. Het gaat dan om de meest uiteenlopende kenmerken waarop je gediscrimineerd kunt worden. Denk aan uiterlijk (bijvoorbeeld tatoeages of haardracht), een Amsterdams accent, je sociale positie, onvoldoende assertiviteit en vaardigheden, je inkomen, woonplaats of kledingstijl.
Er zijn 13 discriminatieterreinen:
Dit zijn problemen die zich voordoen op je werk. Bijvoorbeeld tijdens een sollicitatie, op de werkvloer of bij een verschil in arbeidsvoorwaarden. Maar ook bijvoorbeeld een uitzendbureau dat weigert jou te bemiddelen vanwege je hoofddoek of een stagebedrijf dat jou afwijst vanwege je seksuele geaardheid.
Dit zijn bijvoorbeeld klachten die gaan over discriminatie door buren of wijkvoorzieningen.
Hieronder vallen klachten over niet-commerciële organisaties of overheidsinstanties. Denk aan gemeentelijke diensten, of instanties op het gebied van sociale zekerheid. Maar ook klachten over instanties op het gebied van gezondheidszorg. Bijvoorbeeld GGD, huisartsen, ziekenhuizen, bedrijfsartsen, welzijn zoals maatschappelijk werk en sociaal cultureel werk.
Klachten kunnen gaan over de detailhandel, de financiële dienstverlening, of het openbaar vervoer. Denk aan onheuse bejegening door winkelpersoneel, weigering van een hypotheek of lening of discriminatie door controleurs in de bus.
Hieronder vallen klachten over discriminatie op grond van ras (afkomst en huidskleur) en geslacht bij het toelatingsbeleid en de sociale omgang in clubs, cafés, restaurants, evenementen en theaters.
Dit zijn bijvoorbeeld klachten over bemiddeling bij woonruimtes en de toewijzing van woningen. Ook het handelen of juist niet handelen van woningbouwcoöperaties vallen hieronder.
Klachten over uitingen in de media gaan over het medium in kwestie (tv, radio, internet, bladen) en niet over de uitingen die door het medium doorgeeft. Denk aan een klacht over een tv-programma waarin een politicus bepaalde uitspraken doet. Klachten over reclame kunnen gaan over uitingen die bijdragen aan het in standhouden van bepaalde vooroordelen, zoals het op stereotype wijze afbeelden van bepaalde groepen.
Hieronder vallen alle klachten die te maken hebben met onderwijs. Denk aan klachten over schooladviezen, toelating en inschrijving. Maar ook benadeling of bejegening door docenten, directies en medeleerlingen.
Dit zijn klachten die zich veelal op straat, in het verkeer, bij metrostations, bushaltes en op de markt afspelen. Het gaat bijvoorbeeld om scheldpartijen waarbij je op straat racistische of andere discriminerende verwensingen naar je hoofd geslingerd krijgt.
Hieronder vallen klachten over discriminatie door de politie, de Afdeling Vreemdelingenpolitie, Identificatie en Mensenhandel (AVIM), de Koninklijke Marechaussee en het Openbaar Ministerie. Bijvoorbeeld als de politie je slecht bejegent, beledigt of geweld aandoet, of geen aangifte van discriminatie wil opnemen ondanks de aanwijzing om dat wel te doen. Of je staande houdt of aanhoudt op basis van etnische profilering.
Deze klachten hebben voornamelijk betrekking op discriminatoire bejegening binnen relaties of familieverbanden. Bijvoorbeeld omdat mensen niet accepteren dat je een ‘gemengde’ relatie hebt.
Hieronder vallen klachten die kunnen gaan over uitspraken van bijvoorbeeld politici, publieke personen, columnisten. Deze zijn vaak geuit in de media, tijdens demonstraties of in publicaties (kranten, boeken, tijdschriften).
Klachten over discriminatie in de sport kunnen bijvoorbeeld gaan over scheldpartijen op het sportveld, maar ook op de toegankelijkheid van sportverenigingen voor bepaalde groepen. Onder recreatie valt bijvoorbeeld een pretpark, camping en volkstuin.
Staat jouw klacht er niet bij?
Zit je nog met een vraag? Neem dan gerust contact met ons op via 020 – 638 55 51 of stuur een mail naar discriminatie@mdra.nl. Of kijk bij onze meest gestelde vragen.
Onbegrip bij aangifte
Een man wordt op straat mishandeld door een groep jongeren. Hierbij maakt de groep opmerkingen over zijn seksuele geaardheid en dat hij te vrouwelijk is en zijn nagels niet hoort te lakken.
School ontmoedigt inschrijving
Een school ontmoedigt ouders op voorhand om kinderen met het syndroom van Down aan te melden. Dit gebeurt zonder onderzoek te doen naar de individuele ondersteuningsbehoefte.
Sociale uitsluiting op school
Een school nodigt een ouder die de schoolbijdrage of additionele bijdrage niet heeft betaald, standaard niet uit voor activiteiten van de school.
Transgender uitgescholden
Cliënte is transgender en werkt op een luchthaven. Haar leidinggevende wil dat zij zich omkleedt in de kleedkamer voor mensen met een beperking.
Dit is discriminatie.
Wil je voorbeelden zien van discriminatie? Of weten wat wij in zo’n geval concreet doen? Hier zie je enkele cases waarbij we mensen hebben ondersteund.